Wednesday, 30 September 2015

Pakaiya kingaite chu cholnga louva bidoi lam mano-a lhai ding ahiuve

 (Heb.12:1-2; I Cor.9:26)

          Paul’in Corinth mite alekhathot na-a “Hitia chu lhaiya kahin, abidoi kicheh neilou kahi pon, onghom lai khut tum’a su-a jong kahipoi,” tin aseiye (I Cor. 9:26). Paul hin Damascus khopam’a hinkho kikhelna kidang tah anei ni-a pat in cholnga louvin thohhat tah-in abidoi kicheh tah neiyin malam non alhaiye ti imuve. Christian tamtah lah-a bidoi kicheh neilou kium’inte. Paul’in abidoi atihi Hebrew lekhathot sunpan itahsan bulpiu kikhonna (finisher of our faith) Jesu ati hi gelchep ding ahi.
          Bidoi lam mano-a lhai ding thu isei nauva Jupi le Sumkong (the Hare and the Tortoise) thusim veuhite. Jupi le Sumkong hi kilhaitet dingin akitem lhon’e. Sumkong hi lhaithei lou oltah-a vatho bou ahin, hinla Jupi lhaiya hat, mitphet kah-a gamcheng lhai jeng thei toh lhai kitet ding chu a-olmo deh poi. Akilhaitet nikho’u alhing tai. Akipatna diu le alhunna diu asemtoh lhon tai. Jupi lhaiya hat tah ding chun Sumkong toh kilhaitet ding chu thasit aum lheh jenge. Jupin Sumkong ajotho behseh jeh in ki ol lhai jongle kikhel thou ding tin thingphung limnoi khat’a akinop umtai. Anom umlena lamin ana ihmumil tai. Sumkongpa vang kiseh tah in akipat’ a konin abidoi lam alhunna ding mun jonin kinom um louhel’in ache che jengtai. Bidoi mun Sumkong alhun ding konchan Jupi a-imut’a konin ahung khangdoh in thei top soa alhai vangin Sumkong chu bidoi mun alhung masa thou thou tai.

Monday, 28 September 2015

Pakaiya kingaiten leiset le asunga thil ho angailut lou ding ahi

(I Jn. 2:15; Lk. 12:15) Hb. La No. 148

          Bible sunga ‘Zealot’ kiti hohi gam ngailu dehset in akiheuve. ‘Zealot’ thucheng hi Greek paovin ‘zelotes’ akitin hichu ‘lunglutna neimi’ (zealous one) tina ahi. Judah nam sunga amahohi loikhat’a kisepdoh tum ahiuve. Amaho hin amin kisah bangun gam leiset le asunga thil um hohi chintup’a koima chansah lou ding tia hinkho phal’a panla ahiuve. Rome sorkar in Judah lenggam chunga vai ahom’uva, Judahte thaneina jouse akilahmang peh chu Zealot kitiho loi dinga chu manthahna lenpen’a agel’u ahi. Aneh joulou diu vangin Rome sorkar dounan galguh abol’un, mitam tah-in jong leiset chunan hinkho chan’uve tin Houbung lamkai masa Josephus chun thusim anasun’e.

Sunday, 27 September 2015

Pakaiya kingaite chun thohhatna anei ding ahi

(Num. 14:11-19; Jacob 5:7-11)

          Gen. 6:9-22 sunga twisang ahung let’a kihuhhingna dinga Noah in Kong asui thu imuve. Bible’a imu bangun Kong suina-a hin kum jakhat lam asulut’e. Nikhat jankhat kah jenga jong lunglha jeng thei eiho din vang gel hahsatah ahi. Kong asui sungin mi khang gilou achenkhompi ho mitmu ding chun ngolhoi lheh-inte. Tot nopna le daithanga aum ding jong tahsan aum’e. Leiset mihemte lah-a Noah banga thoh hatna neihi mi koima umponte.
          Mihon ipi agel, ipi asei thun akisalel pon, Pathenin Kong kisui dinga asolna chu atuhchah in thohhat tah-in Kong chu asui jouve. Noah hin thoh hatna neihih leh mihem hinan losamna jong neida ponte. Athohhatna jeh-in Pathenin atoh dinga agonpeh na lentah chu atong molso-e. 

Saturday, 26 September 2015

Pakaiya kingaite chun dou lung aput lou ding ahi

(Lev. 19:17-18; Rom. 12:9-21)

          Melma ngaidam ding hi Jesu thuhil lah-a apipen khat ahi. Jesun melma ngaidam jouna aneiye. Ajehchu Ama lungsunga dou lungputna aumpoi. Aman dou lung aput lou banga Ama nungjuiten jong dou lung aput lou diu adeiye. Mihem koihile dou lungpu jing chu mito hinkhom ahah-e. Vannoiya hin dou lungput neihi mihem atamjo hinte. Mihemte lah-a hin mi kisuhmona ding le thina ding jeng ngaito-a kisalel jong um’in tin, midang demna thu seisei jeng jong tam’in te. Hijongle Pathen thu chun, “Min eidemna gel gel jing hi tijat umjo ahin, Pakaiya ikingai le hoidohna pha ahipen’e,” (Prov. 29:5) ati.
          Satya Sai Baba, Hinduten Pathen banga agel jengu ama hin anungjuite bol dinga asei pipen chu mi panpi jing ding (help ever), mi suhnat lou ding (hurt never), mijouse ngailut ding (love all), mijouse jen ding (serve all) hi ahi. Chujong leh French te thuchih khat chun hitin ati. Min na suhnatna thu chu neldi chunga sun’in lang, min na dinga thilpha abol thu chu marble song chunga sun’in ati. Mi tamtah in vang chuti chu hilouvin min eisuhnatna ho joh marble song chunga akisun’in, min idinga thilpha abol ho chu neldi chung joh-in akisun’e. Neldi chunga thu kisun chu mang loi tantin, marble song chunga kisun vang mang lou ding ahi. Dou lungpu jousen vang neldi chunga sut dingpa chu marble song chunga sun’in tin, marble song chunga sut dingpa chu neldi chunga sun’inte.

Thursday, 24 September 2015

Pakaiya kingaite chun vaicha genthei akhoto ding ahi

(Deut. 24:19-22; Lk. 18:22; 19:8)

          Bible sunga hin vaicha genthei khoto ding thuhi mun tamtah-a akimui. Nebuchadnezzar lengpan vaicha gentheite akhotolou jeh-in alenggam’a konin del mangin aum’e (Dan. 4:27,33). Mihaosa, ponsandup le tupat ponnem jeng sil’a niseh-a aning anop’a hinkho mangpa chun vaicha genthei (Lazarus) akhotolou jeh-in athi nungin Damun’a achei (Lk. 16:19-24). Vaicha genthei khoto hi Pathen deilam ahi. Pathenin Nebuchadnezzar jah-a, “... vaicha gentheite khoton. Chutile na phatthei joh ding ahi,” (Dan. 4:27) ati. Pathenin ahilna ngaihen lang vaicha gentheite chu khotona neileh alenggam’a konin kidelmang ponte. Vaicha genthei khotona neilou hi Pathen douna ahi ti imuve.

Pakaiya kingaite chun vaicha genthei akhoto ding ahi

(Deut. 24:19-22; Lk. 18:22; 19:8)

          Bible sunga hin vaicha genthei khoto ding thuhi mun tamtah-a akimui. Nebuchadnezzar lengpan vaicha gentheite akhotolou jeh-in alenggam’a konin del mangin aum’e (Dan. 4:27,33). Mihaosa, ponsandup le tupat ponnem jeng sil’a niseh-a aning anop’a hinkho mangpa chun vaicha genthei (Lazarus) akhotolou jeh-in athi nungin Damun’a achei (Lk. 16:19-24). Vaicha genthei khoto hi Pathen deilam ahi. Pathenin Nebuchadnezzar jah-a, “... vaicha gentheite khoton. Chutile na phatthei joh ding ahi,” (Dan. 4:27) ati. Pathenin ahilna ngaihen lang vaicha gentheite chu khotona neileh alenggam’a konin kidelmang ponte. Vaicha genthei khotona neilou hi Pathen douna ahi ti imuve.

Pakaiya kingaite chun vaicha genthei akhoto ding ahi

(Deut. 24:19-22; Lk. 18:22; 19:8)

          Bible sunga hin vaicha genthei khoto ding thuhi mun tamtah-a akimui. Nebuchadnezzar lengpan vaicha gentheite akhotolou jeh-in alenggam’a konin del mangin aum’e (Dan. 4:27,33). Mihaosa, ponsandup le tupat ponnem jeng sil’a niseh-a aning anop’a hinkho mangpa chun vaicha genthei (Lazarus) akhotolou jeh-in athi nungin Damun’a achei (Lk. 16:19-24). Vaicha genthei khoto hi Pathen deilam ahi. Pathenin Nebuchadnezzar jah-a, “... vaicha gentheite khoton. Chutile na phatthei joh ding ahi,” (Dan. 4:27) ati. Pathenin ahilna ngaihen lang vaicha gentheite chu khotona neileh alenggam’a konin kidelmang ponte. Vaicha genthei khotona neilou hi Pathen douna ahi ti imuve.

Pakaiya kingaite chun vaicha genthei akhoto ding ahi

(Deut. 24:19-22; Lk. 18:22; 19:8)

          Bible sunga hin vaicha genthei khoto ding thuhi mun tamtah-a akimui. Nebuchadnezzar lengpan vaicha gentheite akhotolou jeh-in alenggam’a konin del mangin aum’e (Dan. 4:27,33). Mihaosa, ponsandup le tupat ponnem jeng sil’a niseh-a aning anop’a hinkho mangpa chun vaicha genthei (Lazarus) akhotolou jeh-in athi nungin Damun’a achei (Lk. 16:19-24). Vaicha genthei khoto hi Pathen deilam ahi. Pathenin Nebuchadnezzar jah-a, “... vaicha gentheite khoton. Chutile na phatthei joh ding ahi,” (Dan. 4:27) ati. Pathenin ahilna ngaihen lang vaicha gentheite chu khotona neileh alenggam’a konin kidelmang ponte. Vaicha genthei khotona neilou hi Pathen douna ahi ti imuve.

Tuesday, 22 September 2015

Ama a kingaite Pakaiyin Avan ann'in avah jinge

(Exo.16:12-16; Mat.14:13-20)
Pakaiya iki ngaiyule Aman avan ana eivah diu ahi, Ama lungdei hinkho i-manna diuva tahsa le lhagaova i-ngaichat jouse jouseu eipeh diu ahi.
Hichea ‘Pakai’ kiti hi Thiljouse sempa Pathen (Yahweh/Elohim) kiseina ahi. ‘Yahweh’, ‘Elohim’ tin minchom jep in kou jongleu achom hilouva, “Pakai na Pathen min chum oh phahpoh hih in tia Mose Dan thu’n asei jeh a ‘Yahweh’ sei ngamlouva ‘Elohim’ tia ahinkouvu ahi” tin Theologian konkhat in eihiluve.
Semtil chun Pathen in mihem chu Ama limlo’n ana sem e. Genesis 1:26 ahin, eiho Bible in “Eiho Lim le Mel-pu in” tijongle English ahin “in our image, according to our likeness” atijeh in, Theologian tamtah in ngaidan chomchom anei kholouve.
Pathen ‘Mel’ (Image) ilonau chu, mihem tahsa le mel hi ahin; Pathen tobang ‘alim’ (image) ilonau chu ‘Pathen hi’na - athenna, aphatna, akidihna, tonsot hinna aneina le dang ho’ ahi tina ahi tin aseiyuve.
Pathen hi’na (Mije) chu - Ngailut chungnung, Hatchungnung, Thiljouse bolthei, Thiljouse hesoh, Ijakai bolthei, Ijakai musoh, Munjousea um, Hetna jouse nei, Theng chamkim, Phachamkim, Tonsot mi ---Thi-tih neingailou, Tonsot a hingjing, pentil neilou, le adang dang ahi.

Monday, 21 September 2015

Pakaiya kingaite chun anatoh akipapi ding ahi

(Gen. 2:8,15; Lk. 12:41-48) Hb La No.187.

          Genesis bung khat sunga Pathen natoh dan thu le anatohna chunga akipa thu imuve. Pathen hi umthim lou natong jing jeng Pathen ahi ti Juda miho koma Jesun aseina-a konin imuve. “Tuchan geiya hi kapan na atoh jing jeh-a ken jong katoh ahi,” (Jn. 5:17) ati.
          Semtil’a kona Pathenin mihem hi natong dinga agonsa mong ahi. “Pakai Pathenin mihempa chu aleibol ding le angah din Eden hon sunga akoi tai,” (2:15). Eden hon chu mihempa vetsui dinga asem ahin, hijeh-a chu alho houva angatup ding chu mihempa toh ding kin chu ahi. Aman na atoh banga Pathenin mihem jong natong dinga asem ahi. Hijehchun, mihem koihile natong louva um chun Pathenin asemlo asuhmil ahi. Pathenin anatoh athilbol akipapi-a, alunglhai banga koihile natong nom jing ho adamtheiyin, lungsunga kipana jong aneiye.

Sunday, 20 September 2015

Pakaiya kingaite chu chamna dei hiding ahi”

(Gen. 45:5-8, 24; Mat. 5:38-42)

          Joseph hinkho thusim hi ivet leh ama banga thoh jou ding koima kium ponte. Aman vang thilse bol asopite chu thilse-a lethuh louhel’in lungnem heovin thilphan alethuh jouve. Athilbol’a kon hin Joseph hi chamna dei le chamna lungput nei ahi ti akimudoh theiye. Ama Egypt gamsunga vaipo-a ana panga kelkhoh jeh-a akoma neh hol’a hung asopite chunga phulah ding chu ama dinga phat gomkom khat ahi. Hinla aman phulah sangin lungset le khoto tah-in neh le chah jong man beiyin ape nalaiye. Chamna dei mi ahijeh-a Egypt gamsunga hi Pathenin vaihomna mun’a hi atousah ahi.

Saturday, 19 September 2015

Pakaiya kingaite chu nun le khan’a theng ding ahi


(Deut. 23:12-14; I Pet. 1:15-16)

          Pathen hi atheng ahijeh-in Amite jong thenna hinkho mang din adeiye tihi Bible changlhen sunga konin imuve. Israel sepai galbol dia mun khat’a kititkhom ho chu amaho tahsa hihen aumnau camp sung chule aveltomu hijongle asuhtheng diuvin thupeh ahiuve. Jun le eh athah thang lou diu, kitup keicha leiya avuimang diuvin akiseipeh-uve.
          Leiset akhantou toh lhonin thenna lam’a khantouna jong asang lheh tai. Tulaiyin ichennau India sunga jong mi gamdang banga thenna lam’a khantou ding hi Sorkar tohgon pipen khat ahitai. Gamsung thenna lam’a masot theina din “Clean India Mission” jong gondoh-in aum tai. Mihem jouse thengseh-a umding, nehna donna, gena touna chule ivel itom thengseh-a koiding thuhi akilhangsap pipen khat ahi. Hiche thilgon lolhinna din sum le pai chule tha le jung tampi akisulut’e.

Friday, 18 September 2015

Pakaiya kingaite chun heng le kom angailut ding ahi

(Lev. 19:18; Lk. 10:25-37)

          Pathenin Mose, Israelte seipeh dia thu apeh ho lah-a hin, “... nang na kingailut bangin naheng nakom ngailun,” (Lev. 19:18) tia kisei imuve. Eima ikingailut bang tah-a heng le kom ngailut ding hi Pathen dei ahi. Thuchih tamtah aseina lah-a hin Solomon lengpan heng le kom khohsah ding thu hiti hin anaseiye. “... genthei hesoh teng jongle nahu din nasopi mong hol dan; gamla tah-a cheng nasopipa sangin nakoma naheng nakom’in kithopi thei jon nate,” (Prov. 27:10). ati.
          Israel mi pasal’a peng taphot adeh-a Danthu themho chun phatseh-a nangma nakingailut bangin naheng nakom ngailun tihi avel vel’a asei jing jiu ahi. Danthu thempa, Jesu koma chepa jong hin koima hil ngailouva hiche thu hi alunggil sunga akivop jing ahi. Jesun “Danthu-a ipi kisun nasim doh em ?” tia adoh chun man-gang tah-in, “nangma na kingailut bangin naheng nakom nangailut ding ahi” tin adonbut’e. Adonbut hi adih jeh-in Jesun apahchan, asei banga abol din ahil’e. Kam sunga sei keo hilouva atah-a heng le kom ngailut ding ahi ti Jesu seina-a konin imuve.

Thursday, 17 September 2015

PAKAIYA KINGAITE THOHNA

(Jer. 38:4-13; Acts 12:1-5)

          Pakaiya kingaite bol gentheina toh lou koima aumpoi. Christian tahsan masaho masang peh-a Kitepna Lui khanga pat’a Pakai min jal’a thohna hi ana um jingsa mong ahitai. Adeh-in Themgaoho le Seijuiho thohna hi seingam lou khop ahi. Thohna keo hilouvin tijat umtah tah thina geiyin athoh cheh-uve.
          Jer. 38:4-13 sunga hin Jeremiah Themgaopa Judah lengpa Zedekiah in Pathen’in ahetsah bang banga thutah asei jeh-a abol genthei thusim imuve. Twikul thuh tah, bonlhoh dimset sunga kelthi dingin alehlut tauve. Leng Inpi-a natong Sudan mi nukiso Ebedmelech in hiche thu ajah doh phat’in kichalou hel’in Zedekiah lengpa thutanna mun’a atoupet’in akoma agalhut’e. Ama phatsah dungjuiya Themgaopa hi bol gentheina toh hijongle lengpan alung akhel’in Ebedmelech ngehna bangin Jeremiah huhdohna din tohgon aneitai. Thi dinga umtasa Themgaopa chu leng thupeh jal’in twikul sunga konin huhdoh-in aumtai.

Monday, 14 September 2015

Pakaiya kingaite din pho le lum’in Pakai akisunge


(2 Chro. 20:13-22; Acts 16:25-30)

          Pho le Lum hi galvon lah-a manchah ahi. Pho hi tuchan’in jong akimang jingin Lum vang hi tukhangin akimang tapoi. Hoijoh ahin hiche galvon hi hem le thal’a kihoibitna-a kimang ahi. Hitobanga hi koi hijongle Ama-a kingaite dinga chu Pakai hi Pho le Lum’a kisungji ahi.
          I Sam. 19:9-10 sungin Saul’in atengcha-a David bang toh kilden agon, hinla Pakai chu Pho le Lum’a akisun jeh-in David ahoidoh-in, tengcha chu banga akiphut jenge ti akimui. David hin hiche mun’a hin hem le thal’a kinanna ding imacha Lum le Pho aneipoi. Hinla a Lum le Pho chu Pakai ahi. Hitobang hin David mun tamtah-a Pakaiyin Saul khut’a konin ahuhdoh-in chule agalkonna chan’a jong ahuhdoh jinge.

Saturday, 12 September 2015

Pakaiya kingaite hinkho danglamna


(Daniel 1:3-21; Matt. 10:17-20)

          Leiset’a hin chihna, themna chule bol theina kidang dang neiho hi mijousen datmo um akisan aki-otcha cheh-e. Hinla Pathen thu (Bible) hi isim leh Pakaiya kingaite hi datmo le ochat umpen tah-in akilange. Ajehchu, akhohetnau le achihnau chule athepnau hi vannoi mite-a sangin danglamna aum’e.

Friday, 11 September 2015

Pakaiya kingaite chu thilpha bolna lam’a chimtih neilou ding ahiuve


(Gen. 26:12-20; Gal. 6:9-10).

          Gen. 26 sunga hin Isaac Gerar gamsunga kellhah jeh-a achen thusim imuve. Gerar hi Philistine lengpa Abimelech thuneina noiya um ahi. Pathenin Isaac phatthei aboh jal’in nasatah in ahung haodoh tai. Thilse abol jeh hilouvin Pathen phatthei achanna jeh-in achenna gam miten thangthip jeh-in amuda tauve. Abimelech in, “Keiho sangin natha lhing jotai, kakom’uva konin chedoh tan,” ati (26:16).
          Isaac hin nunnem tah-in imacha nelna thu seilouvin akipatdoh in Gerar phai munkhat’a chenmun akisem kit’e. Hiche mun’a hin Twikul akilaidoh kit’in, hinla gamsung Kelngoi chinghon ahetdoh phat’un Isaac jah-a, “Hiche Twi hi keiho-a ahibouve,” ati tauve (26:20). Nohphahna tamtah aumjeh-in, Isaac in Beersheba lam ajon touvin acheng tai. Hiche mun’a hin Pakaiyin, “kaumpi jingnai kicha hih-in,” tin alhamon’in apu Abraham toh akitepna jeh-a phatthei aboh ding thu jong aseipeh-e.

Thursday, 10 September 2015

Pakaiya kingaite sil le chen’a lungkham lou diu ahi

(Deut. 29:5; Mat. 6:28-29)

Sil le chen gelkhohna hi Adam le Eve a kona hung umdoh ahi tin kisei leh dihmo ponte (Gen. 3:7). Adam le Eve chonset’a alhah masangun sil le chen thua lungkhamna ding aumpoi. Ajamo lhon selna dia Theichangna aman lhon chu mihemte dia sil le chen masapen ahi. Athupeh palkeh lhon tajong leh nikhat jong toh joulou ding sil le chen’a akisahlelna lhon Pathenin akhoton Savun ponsil asem’in akhel’in asilpeh-e (Gen. 3:21).
Tichunga kai sil le chen hihen kijemna thil dang dang hijongle adol bep’a bol chu aphanai, hinla Pathen mitmu-a adih louva bol jong aumtheiye tihi Exo. 33:4,6 sunga hin akihedoh theiye. Israelte kivonna Sana le Dangka, Sanapah jem chule ponsil ho jouse hi Egyptte gou Pathenin Israelte apohdoh sah ahin, Ama lungdei lam’a aman diu jong adei ahi (Exo. 12:35-36). Ama deilam’a aman lou jeh-uva Sinai molsang adalhah-uva pat hicheng thil hoa hi kijem talou hiuvinte.
Deut. 29:5 sunga Mose’n Isarelte jah-a Pathen khotona jal’a kum somli nel gam’a avale sunguva asil achen hou khatcha jong aset lou thu aseipeh-e. Hichea hin Pathenin asemsa mihemte hi atahsa pumpi le alhagao seh hilouvin, aneh adon ding chule asil achen geiyin agelkhoh peh-e ti akimui.

Wednesday, 9 September 2015

Pakai ngahjing te athau semthah in um’in te


(Isa. 40:29-31;  2 Cor.4:16). Hb.La No. 361.

Bible sunga Muvanlai (Eagle) thuhi muntam tah-a akimui. Isaiah Themgao in jong hiche ganhing Muvanlai hi mangchan Pakai ngahjingte tha semthah ahiding thu seidohnan amang’e. Ajehchu eihon ihetchet chet lou vangun Muvanlai hi Pathen thilsem ganhing ho lah-a hinkho kidang tah nei ahi. Ahin sunga hi teh-a hatmo-a hung lhasamji, hitia hi vel tampi umji ahi. Hitia ahung teh-a alhahsam teng munthip khat’a touthip’a chomkhat jouteng atha hung kisemthah kitji-a ahi. Atha ahung kisem thah teng masanga ahatna bang bep bep hung hikit ji-a ahi. Hitobang hinkho nei ahi hi Isaiah Themgao hin ahetchet mong hinte ti tahsan aum’e.

Tuesday, 8 September 2015

Pakaiya kingai jing minu


(I Sam.1:27-28; Isa. 49:15a).

          Vannoi leiset’a mihem jousen angaichat ho lah-a ngaichat lenpen chu ‘nu’pha ahi. Nu pha neikha ho chu leiset chunga mivangpha ahiuve. Leiset’a nu tamtah um jongle nupha vang lhomcha bou ahi. Bible jenga jong nupha simdoh thei lhomcha bou ahi.
          America gam’a thusei minthang tah D.L. Moody chun - “Vannoi leiset’a hin mijousen keinu tobang hi neicheh leh songkul (jail) hi semkhoh ngai ponte”, anati. D.L.Moody banga anu phatna phongdoh chu - St. Augustine, Charles Wesley chule John Wesley ahiuve. Ama hohi Houbung mite ding le vannoi mihem ho dinga Song mantam tobang ahiuve. Thusei minthang, lekhasun them chule Pathen vahchoina la ngeitah tah (Houbung labu a isah hou) hin boldoh chu ama hohi ahiuve. Amaho hin ahinkhouva mihem jouse het thei ahung hinau le abol theina ho jouseu hi nu taona jal ahi tin aseidoh soh keiyui.

Monday, 7 September 2015

PAKAIYA KINGAI JING MIPA


Changlhen : Gen. 7:1; Job 1:1-5

          Mipate dia hetding. Gollhang ho dia mipapha hunghi theina dia hetding. Minu dia mipa pha het a jipa mipa pha sona dia hetding. Nungah in itobaang gollhang chu mipa pha hung hithei ham hetding, chule, nungah in jong agoldei lai gollhang chu iti mipa pha ahung hitheina dia pan lahding ham hetna dia pha. Tao pumin simin.
Bible sunga mipa lolhing ho lah-a Noah le Job hi adeh-a Christian insunga mipate vetkah thei tah ahiuve. Mipa lolhing hitheina hi nopna hinkho keovin akichen thei pon, hahsatna hinkho hoa konin akihechen thei joi. Noah ahin, Job ahin ahinkho lhon’a lunglhahna thei le Pathen tahsan jou louna thei khop hahsatna le patepna atoda lhon poi.

Saturday, 5 September 2015

Pakaiya kingai jing mite chu suhling hoi hiponte”

(Ps.125:1-3; Mat.7:24-27).

Mitam tah-in eima dinga Pakai phatna hi akiseinom pon, midang dinga aphatna joh akiseinom joji-e. Midang dinga aphatna seisanga eima dinga aphatna seiding hi thupijo ahi. Hijehchun, hibanga nadinga Pakai phatna nahetdoh thei loule Pakai ngailutna Ama-a kingai jing ding chu thil hahsa ahi. Hinla nadinga Pakai phatna ho nageldoh theiya, naseinom jing thei le Ama-a kingai nahina phondohna ahi.
Mijouse dia Pakai phatna thuhi Bible sunga muntam tah-in akimui. Psalm sunpa David chun hitin aseiye - “Pakaiya kingai jingte chu Zion molsang bangin suhling hoi hiponte, Jerusalem khopi molsangin akolkhum bangin, tule tonsot in Pakaiyin Amite aumchah jinge. Migilou vin midih gamsunga vai ahom louhel ding ahi. ...” (Ps.125:1-3).

Friday, 4 September 2015

Pakaiya kingaite gamsung vaipo-a pang diu ahi”

(Gen. 41:37-44; Deut. 28:13; Daniel 2:46-49)

          Pakaiya kingaite gamsung vaipo-a apan’u hi Bible’a muntam tah-a akimui. Gen. 37-50 sunga Joseph thusim imuve. Joseph hi Pakaiya det tah-a kingai mi ahi. Apa Jacob mitmu keo hilouvin Van Pathen mitmu-a jong Joseph hi nolna bei ahi.
          Asopiten ahotbol’un akhonnan Egypt gam’a sepai lamkai Potiphar henga soh-in ajoh mang tauve. Dihlou tah-in asopiten hotbol jongleu Pakai mitmu-a lunglhaina achan jing jeh-in Egypt gamsung pumpi-a vaipon lengpan apansah tai. Lengpa hi amin’in Egypt gamsung din lengvaipon pang jongle ama sangin thuneina le vaihomna jouse hi Joseph chunga akoi tai. Lengpan hitin Joseph jah-a - “Leng kahivangin, nang thulouva Egypt gamsung pumpin khutlha le kalson abol louhel diu ahi,” ati (Gen. 41:44).

Thursday, 3 September 2015

Pakai thupeh a chonten gamsung alodiu ahi

Chang lhen : Deut.28:1-14; Matt. 5:5; September 1,2015 Jan

          Gamsung loding thudol hi Pathenin anamlhen Israelte koma veltampi anasei peh-e. Aseipeh mai mai hilouvin Amite dia Pathen akitepna thujoh-in akilang’e. Gam jouse Ama semsa ahijeh-in alo ding jong aman adei deiya akoitoh ahi. Pathen thutep hi ivet le mihem hetman, chihman, thepman, haoman chule tam man’a gamsung hi lojeng thei ahipoi ti akimui. Gamsung lothei ding le lojing theina dingin umdan ding (Condition) tampi aum’e ti Bible’a akimui.