Sunday, 17 May 2015

PATHEN IN NA NGAILUT AHI KIHET IN


            “Pathen hi Ngailut ahi” (1 John 4:8).
Pathen in nangma nangailutna kidanje thu hi semtila chu kipan ahitai. Bible in aseiye,
“Semtil chun, Pathen in van ho le leiset anasem e.” (Genesis 1:1).
Pathen in gol ding, avalepi ding le akihoupi ding gol ana ngaichai. Athilhet ho seikhompi ding le Ama houdin gol phatah semdin agel lhutai.  
            Pathen in, agolpa din chenna ding inmun nomtah agonpeh in, leiset asemin, Nisa, Lha le Ahsi ho jong asemtai. Huilah a lengle din Vacha ho,sahem le louhing (thing le go) jatchom chom asemtai. Ngailutna neitah in Molsang tampi le gontong (vagom) gongchom chomin asemdoh in. Ol ola mudoh thei din, Sana le Songmantam jatchom chom leinoi sunga akoitai. Athilsem jouse chu kitupchet le hoikei ahisoh phat in, aveching ding le achunga thunei-vaihom din Mihem ahin semtai. Thilsem dang jouse hi Pathen in thu apeh tho (thu aseitho) a hung umdoh ahiuvin, Mihem vang hi Pathenin Ama ‘Mije’ (mi-hi’na) neiya asemtho ahi.(Genesis 1:27).
            Mihem masapen chu Adam ahin, chule, ajinu chu Eve ahi. Amani chu, Pathen in vannoi pumpi hi anapei. Chule, tlsem dang jouse - tuilah a vah-le ganhing jouse, chunga leng vachate, le leiset chunga um ganhing hihen louhing jouse, chunga thunei-vaihom (‘Leng’ ) din apansah tai. Hitia chu, Adam chu leiset chunga dia‘Lengpa’ ahin, Eve chu Lengnu anahi.

Pathen in asem jouse hi umje le umjedingdol nei cheh’a asem ahi. Vacha hohi aleng-leding, Nga hohi tuinoiya vah-le ding, louhing hohi bu-le-an ding, huitheng hohi haitheina dia kisem, apanna nei dia sem cheh ahiuve. Nang hi ‘Vai homding’ le Pathen-Golpa, akivoppi hidia sem nahi.
            Niseh-le, Adam le Eve chu Pathen-to kivop in avah-leuvin, akihou jiuve. Pathen in Adam chu vaihop dan ahiljin, Leng hi’na dola thilsem dang ho jouse chu ngailutna neiya achintup a, lungmong le kipah a achenkhom dandiu ahiljin. Chule, thilsem jouse chu kichamdela ahinkhom theina diuva achunguva vai ahoppeh din jong aseipeh jin ahi. Pathen thalhenga, thilsem jouse chunga vai ahop a, achintup ding, chule, manchah dingdol ho chu aphapen le Pathen lungdeiya amanchah din jong aseipeh ji. Abanin, Pathen thalhenga ‘Leng’ ahijala, asempa Hatchungnung Pathen thupeh jouse anit jing dia jong thupeh anei ahi.
            Vangset umtah chu, pathen le mihem tobang khat, ‘Leng’ hinomten khat ana umin ahi. Ama chu, ‘Satan’ akiti. Satan chu vantil anahin, Pathen chouva ana douva ahi.(Isaiah 14:11-15) Hijeh achu, gotna changa, anungjui, apanpi jouse chuto vana kona chot-lhah le paidoh a um anahitai.(Luke 10:18). Adam ‘Leng’ chan chu Satan chun  athangset a, a ‘Leng’ hina chu alahpehgot, achudoh got ahi.
            Pathen in Adam and Eve chu thupeh khat aneiyin ahi. Eden hon lailung lai tah achun, Thingphung khat hi a umin ahi.
 “Chule, Pakai Pathen in mihempa chu thu apen, “Honsunga thingga jouse hi nadeideiya nanehthei dia phal ahi; hinla, ‘Se le Pha’ hetna thingga vang khu nanehlou hel jeng ding ahi, ajehchu, naneh nini nathi teitei jeng ding ahi” (Genesis 2:16-17).
Hiche Thingphung chu thupeh nit le nitlou hetna dia kikoi hinte. Hiche thingga neh chu Lhagaova thina le tonsot adia Pathen-to kikhenna ahi. Nikhat, Satan chu gul limin honsunga chun agalut in, ‘Se le Pha hetna Thingga’ nehsah din Eve chu aga lhemtai. Eve in anen, ajipa Adam jong chu apen, Adamin jong anetai.(Genesis 3:6). Hiche pettah chun, Adam in ‘Leng’ ahina chu acha’ntai, Pathen thupeh anitlou jeh in. Hiche nilhah chu Honsunga Pathen ahung phat in, Adam le Eve chun athilbol lhon jehchun kicha le jachan akisel lhontai. Pathen in akouvanga, agolteni ahung lhonlou phat in Pathen chu along ana lheh jeng tai. Akhonnan, Adam le Eve chun athilbol lhon chu Pathen aseipeh lhontai. Pathen thupeh anitlou lhon lou chu ‘chonset’ bola hi lhon tai. Chule, Satan thu anit lhon jeh chun, ‘Leng’ ahina lhon chu amansah, changlel ahi lhon tai. Hitia chu, hiche nia kona chu, leiset chunga ‘Leng’ hija, vai hom ding chu Satan ahitai. ‘Chonset’ chun mihem hi Pathen –to akhen ahitai. (Genesis 3:22-24).

            Lung natah in, Pathen in Adam le Eve chu achenna diuva asempeh hon sunga kon chun akaidoh tai. Pathen in kinepna khat akoi peh thouve - Nikhat ‘Leng’ khat hunga Satan thuneina ahin suhset ding, chule, ‘thu nit lou jeh a chonse’ ahinauva kona ahung ‘Huhdoh’ diuvin thu ateppeh tai.(Genesis 3:14-15). Hiche, ‘HUHHINGPU’ hin Pathen le Mihem akikhensa chu agoptoh kit a, mihem hi ‘Leng’ ahisah kitding ahi.

No comments:

Post a Comment