Monday, 30 September 2013

Job thua Pakai seinom

(Thuguh kisel)

Job thusim hi Pathen thusei hon aseinom pen’ule Houbung mite kihilna aman loitah’u ahi. Aseinom jiu chu Job 1:1-3 sung hi ahiji. Amaho seiji chu “Job hi mihaotah le Pathen gingtah ahi. Achate din maicham jingkah tinin asemin, suhkhel anei jengule tin ama ho din Pathen koma maicham asempehji’ ti hohi ahi. Pathen agin jeh le maicham asem jing jeh a Pathen in phatthei aboh a haova ahi. Eiho jong ama bang ihiule Pathen in phatthei eiboh diu ahi. Aji-acha, anei-agou jouse kichai nungin jong Pathen atahsan jingin ahile achainan Pathenin asanga tamjon phatthei aboh kit e” atijiuve. Adih e. Hitia chu, Christiante jong um ngaiya ahi.

Lekhasim akihi poh in, Job mina Pathen thu sunga Lekhabu khat um jeng hi kagel in. Ahao jeh a hilela Leng maimai hojong Job sanga haojotei ding ahi. Adeh a Leng David, Leng Solom teho vang ahaonau, Pathen ahetnau le achihnau kisei chai lou ding ahitai. ‘David’ ahiloule ‘Solomon’ tin lekhabu aumpoi. Amani thuvang II Samuel le I & II King a nasatah in akiseinai. Hinla, am ho mina hi Abu mong umlou ahi.
Ahile, Job mina lekhabu khat aumjeng hi, Pakaiyin Job hinkhoa kona kihilna amite dia akoiguh umtei dia kagel ahi. Hiche jala jong hi Pathen thusei le Houbung lamkai hohin ama thu hi asei jingo hinte, hinla, akisel nalai uma hinte ti kagelin, phatechan kasimtai.

Pakaiyin, kakinepna eibulhitpeh in akisel chu kamudoh tai! Loupina Pakai chang jing jeng tahen.
Theology ho simna ho hin Job lekhabu sunga chang pipen (Key verse) atiu chu  Job 19:25-27 le 23:10 hi ahi. 19:25-27 sunga “ Ei Huhhingpu ahinjing kahei, achainatengle leiset a hunga eipanpi ding, kamittah a, katahsa taha  kamuding  ahi” ati hi aphanai. Hinla,  Chang 22 ahin “Ipi dia Pathen in eidelkhum (bulu) banga nei delkhum ham?” ati. Hichehi,agenthei le vangset hohi Pathen angoh ahi. Angoh louna ajong, alhacha kidihtah hija avangset na a jong Pathen in adonda dana agela, Pathen chunga kiphin a ahi.
Bung 23:10 “Hinla, Pathen in ka kholhah ahejingin, eipatep jongle kamona muponte ( sana bang kahi amuding ahi)” ati ahi. Ama them kichanna Pathen themmo achan ahi. Mundang ho jong simin, ama dih kisa jingjeng ahi.Chule, Pathenin abolchah dana agelna le abolchah mong ahilou jongle, alhacha ahija, ahahsatna a Pathen in adonlou hi lunghang hang jenga ahi.
Akitahna le atahsanna vang asange. Aphatna jong asange, Pathen in jong satan anggeiya akisonpi ahi. Hinla, Pathen agin-aja jeh le aphatna, akidihna hohin tonsot a dia Pa kom alhut joulou ding ahi. Pathen achunga along alhaiyin, leiset a din nei le gou tampi apetai. Hichekeu chu hilouva, akoma tonsot geiya ahung ding Pathen anome. Hinla, hichena dinga LAMPI Pathen in agon chu Job in ahokhatheipoi. Pathen in angah jinge. Hahsatna ato jengin jong lampi chu ahokhadeh poi. Hokhah sangin, ama them akichanin, Pathen chu themmo achan chan jenge.
Ahetdoh teina din aloi-agol Eliphaz teho jong ahildin asolpeh e. Hinla, aloihon jong adihtah, atah chu aseepeh thei pouve.
Akhonnan, Pakaiyin angailut behseh jeh in Amatah Job koma ahung tai.
Simin bung 38 -42. Bung 38:2 Pakaiyin Job ahin donbut tai,” 2 Kachihna songlel nang koi nahija, Khopho louva thu hijat sei nahim? 3 Pasal nahile dingdoh in kadoh chan neidonbut ding ahi. 4 Vannoi kasemdoh achu hoiya na umam? ….” Aban simpeh in. Pathen in nasatah in ahilchah tai. Chule,
Bung 40: 1 Pakiyin Job jah a “2-Job, nangin Hatchungnung Pathen nachouve, nangah ding ham ahiloule nadonbut ding ham” ati. 3- “Kangolthu kasei ahitai Pakai, ipia kadonbut thei nahlai ding ham?................”
Pakaiyin adonbut kit in “ 8-Keihi moso ding neigot a, nang kithemsah a Kei mosah neigot ham? 9- Kei banga nahat am? ……………..” sim peh in, Pakaiyin Job aseipeh hohi. Chuteng noiya hi ven,
Bung 42: 1 Job in Pakai adonbut in aseitai:  “ 2-Thaneipen nahi kahei Pakai! Nangin nadeichan nabol theiye! 3- Khopholou ken Nang chihna iti kasonlel ding ham? Kahet chetlou jeng kaseitan, hetdia nasaval ahi keidin.  4- Nasei sunga ka-ngaidin naseiye! Neidoh ho kadonbut din naseiye! 5- Hinla, midangin eihil bep bou kahen, tunvang kamit tah in kamutai! 6- Kasei jouse kakijapin, Leivui le vuttam tobang hin lung kaheitai!” ati.   {Velseiyinge “ Nangma thuhi kana khangin vang kanajanai, tu’n vang kamittah in kamutai. 6 - Hijeh chun, kaki deimo (kaki thet) in, lungheiyin (kisih in) leivui le vut a kithe khum’e”.(NIV) Bible in ‘Repent’ kiti hi ‘kisih’ mai ahipoi. ‘Lungheiya chonset, suhkhel dalhah’ tina ahi.}
Chunga 42:1- 6 hi Job in ‘Confession’ (phondoh) na ahi. 42:2 ahin ‘Pakai loupije, thiljouse bolthei’ ahi amuchetna aphongdoh in. 42: 3 ahi ‘asuhkhel, chose ahi, lhinglel, hetna kimlou ahi’ aphondoh ahi. Chule, chang 5-6 ahi, ‘chonset lung aheiya, Pakai kom abel’ thu asei ahi.(English ahi, lhing doma kajih ahin, kahinsoteng phatechan ansimin. English a kajih hohi asima atamin, kichil doma kaseiji ahi.)
Hitia, Job akiphon jou hin Pakai along alhaibehseh jengin ahi. Ajeh chu, Pakai lunglhaina pen, Ama kom ijottheina diuva adei chu – Ama Pathen ahi itahsandetnau phondoh ding, chule, chonset lung heiya, Ama Pakai le Huhhingpua kisana Ama kom bel ding chu ahi. Job kiphon hi, Job in ‘Adih le apha abolna’ ahitai.
Pakaiyin, Job loi le gol Eliphaz jah achun, “Na chunga lunghanga kahi, ajeh chu, kathutah Job naseipeh poi. Job in ‘adih abol’ bangin nangin ‘adih nabolpoi’ ati. Job chu, Pakaiyin adamsah in, nei-le-gou masang sanga ajatnia tam apen, chapa-chanu tam cheh apen, Job Chanute banga hoi umlouvin akiseitai.
Job in ‘Adih le apha’ abol chu ‘Confession’ abol le akisih a, Pakai hi ‘Pakai le Huhhingpu dia akisan’ hi ahitai.
Pathen thu hi moh seisei kahipoi! Masang chun, Pathen thu sei ding hi kei kin kahisahpoi. Ajehchu, Theology sim kahipon, HB lamkai jong kahipoi. Journalist kahin, misei le mithu ho chomkhoma sobou kakina kahet ahi.
Pakai Jesu kakouva, Aman ei huhhing loule, Ama beiya thiding, mahthah ding kahi kaseiya, Aman eidonbut a kahinkho, kahi’na jouse eikheldoh jouva hi, Bible tanglouva kasima, sei ding le HB mite lah a kakiphonding, Pathen a kipana thupha hi kasei dia kalunga ei chute phut jeng ahin. Hinla, keima society’a lekha sim masa le jana chang jong kihija manthei duhdah lou kiseile min eimu ponginte tia, manbeiya simthei Bible, Theology course neo ho kaholle eimusah peh a tampi kasim a bou seiya kahi. Kamuchetlou kaseipoi. Agilgil jong kaseijipoi. ‘Jesu Christa a Pathen in Huhhingna agon le eipeh’u hi amudan lampi bou kaseiji ahi.
Kasei sei jeng, ‘Chonset ihi kihetcet ding. Chonset soh a um, chonset thaneina noiya um – ama le ama jong adei banga umtheilou, chonset (agiloupa) thaneinan, michu adeiloutah jong abolsah jeng ji, soh kinothua ama jeng jong kithat dia kisola bol jeng thei tobang ahi mihem hohi. Lunghan-lungsat-lungchom jap a thilse boljeng, adeitah athil jong alunghan pet a kisuhset jengthei, angailut a-insung, aji-acha, aloi ngaitah jong bolgim le that jengtheiya chonset in thu-a anunsah thei (control abol) i-hiuve mihem tei Pathen apanloule.
Hiche tobang, chonset thaneina noiya uma, tahsa natna tampi jong neithei, thijingthei ihiu hi kihet ding.
Chule, Pathen hi ‘hatchungnung, thiljouse sempa, chonset ( agiloupa le athaneina jouse) sugam, subei, thatsohthei Ama bou ahi het chet ding. Pathen in eipanpile chonset jouse asuhthengthei, chonset thaneina jouse eisuhbeipeh thei le eijopeh jingthei ahi het ding.
Jesu Christa hi, hiche ‘hatchungnung Pathen Chapa’ chu ahi hetding. Chule, Jesu hungthi hi tahsana, eima dia hungthi ahi hetsing. Jesu hi tahsanna, Pakai le Huhhingpu-a kisan jala Pathen in chonset jouse le athaneina jouse eijopeh a ei ‘Huhhing’ a, mipha, Pathen cha eisothei ahi het ding.
Hiti hochu, het a, tahsana, Pakai koma chu, chonse ihi phonding, eihuhhing dia kouding. Ama pathen le Huhhingpu ahi phonding. Leng (Pakai) le Huhhingpu dia kisan ding. Hinkho hi Ama khut apehdoh ding,{ hichu, chonset (agiloupa) tohkhahthei hilouna pen ahi}, Ama lungdeiya eichintup le eipui jing dia kilhandoh ding. (Pathen khuta naumle, iti agiloupan natohkhah ngam ding ham?)
Hiche chu, ‘Huhhing channa’ , ‘Penthahna channa’, ‘Lhagaova penna’, ‘Jesua hinna’ chu ahi. Chutengle, tahsa le Lhagao genthei-hahsatna jouse Pakaiyin eijopeh’a, tahsa le lhagao phatthei channa , Ama Lhagao Theng chu eipeh jiu ahi. Lhagao Theng in na umpitengle tahsa le lhagaova nangaichat, Pathen lungdei natong theidia, ijakaiya napanpi ding, phattheina, kipana, nunnopna, hinnopna chu napeh ding ahi.

Pathen in panpi jing tan.

No comments:

Post a Comment