(Thuguh kisel)
Job thusim hi Pathen
thusei hon aseinom pen’ule Houbung mite kihilna aman loitah’u ahi. Aseinom jiu
chu Job 1:1-3 sung hi ahiji. Amaho seiji chu “Job hi mihaotah le Pathen gingtah
ahi. Achate din maicham jingkah tinin asemin, suhkhel anei jengule tin ama ho
din Pathen koma maicham asempehji’ ti hohi ahi. Pathen agin
jeh le maicham asem jing jeh a Pathen in phatthei aboh a haova ahi. Eiho jong
ama bang ihiule Pathen in phatthei eiboh diu ahi. Aji-acha, anei-agou jouse
kichai nungin jong Pathen atahsan jingin ahile achainan Pathenin asanga tamjon
phatthei aboh kit e” atijiuve. Adih e. Hitia chu, Christiante jong um ngaiya ahi.
Lekhasim akihi poh in, Job mina Pathen
thu sunga Lekhabu khat um jeng hi kagel in. Ahao jeh a hilela Leng maimai
hojong Job sanga haojotei ding ahi. Adeh a Leng David, Leng Solom teho vang
ahaonau, Pathen ahetnau le achihnau kisei chai lou ding ahitai. ‘David’
ahiloule ‘Solomon’ tin lekhabu aumpoi. Amani thuvang II Samuel le I & II
King a nasatah in akiseinai. Hinla, am ho mina hi Abu mong umlou ahi.
Ahile, Job mina lekhabu khat aumjeng
hi, Pakaiyin Job hinkhoa kona kihilna amite dia akoiguh umtei dia kagel ahi.
Hiche jala jong hi Pathen thusei le Houbung lamkai hohin ama thu hi asei jingo hinte,
hinla, akisel nalai uma hinte ti kagelin, phatechan kasimtai.
Pakaiyin, kakinepna eibulhitpeh in
akisel chu kamudoh tai! Loupina Pakai chang jing jeng tahen.
Theology ho simna ho hin Job lekhabu
sunga chang pipen (Key verse) atiu chu Job 19:25-27 le 23:10 hi ahi. 19:25-27
sunga “ Ei Huhhingpu ahinjing kahei, achainatengle leiset a hunga eipanpi ding,
kamittah a, katahsa taha kamuding ahi” ati hi aphanai. Hinla, Chang 22 ahin “Ipi dia Pathen in
eidelkhum (bulu) banga nei delkhum ham?” ati. Hichehi,agenthei le vangset hohi
Pathen angoh ahi. Angoh louna ajong, alhacha kidihtah hija avangset na a jong
Pathen in adonda dana agela, Pathen chunga kiphin a ahi.
Bung 23:10 “Hinla, Pathen in
ka kholhah ahejingin, eipatep jongle kamona muponte ( sana bang kahi amuding
ahi)” ati ahi. Ama them kichanna Pathen themmo achan ahi. Mundang ho
jong simin, ama dih kisa jingjeng ahi.Chule, Pathenin abolchah dana agelna le
abolchah mong ahilou jongle, alhacha ahija, ahahsatna a Pathen in adonlou hi
lunghang hang jenga ahi.
Akitahna le atahsanna vang
asange. Aphatna jong asange, Pathen in jong satan anggeiya akisonpi ahi. Hinla,
Pathen agin-aja jeh le aphatna, akidihna hohin tonsot a dia Pa kom alhut joulou
ding ahi. Pathen achunga along alhaiyin, leiset a din nei le gou tampi apetai.
Hichekeu chu hilouva, akoma tonsot geiya ahung ding Pathen anome. Hinla,
hichena dinga LAMPI Pathen in agon chu Job in ahokhatheipoi. Pathen in angah
jinge. Hahsatna ato jengin jong lampi chu ahokhadeh poi. Hokhah sangin, ama
them akichanin, Pathen chu themmo achan chan jenge.
Ahetdoh teina din aloi-agol
Eliphaz teho jong ahildin asolpeh e. Hinla, aloihon jong adihtah, atah chu
aseepeh thei pouve.
Akhonnan, Pakaiyin angailut
behseh jeh in Amatah Job koma ahung tai.
Simin bung 38 -42. Bung 38:2
Pakaiyin Job ahin donbut tai,” 2 Kachihna songlel nang koi nahija, Khopho louva
thu hijat sei nahim? 3 Pasal nahile dingdoh in kadoh chan neidonbut ding ahi. 4
Vannoi kasemdoh achu hoiya na umam? ….” Aban simpeh in. Pathen in nasatah in
ahilchah tai. Chule,
Bung 40: 1 Pakiyin Job jah a “2-Job,
nangin Hatchungnung Pathen nachouve, nangah ding ham ahiloule nadonbut ding ham”
ati. 3- “Kangolthu kasei ahitai Pakai, ipia kadonbut thei nahlai ding
ham?................”
Pakaiyin adonbut kit in “
8-Keihi moso ding neigot a, nang kithemsah a Kei mosah neigot ham? 9- Kei banga
nahat am? ……………..” sim peh in, Pakaiyin Job aseipeh hohi. Chuteng noiya hi ven,
Bung 42: 1 Job in Pakai
adonbut in aseitai: “ 2-Thaneipen nahi
kahei Pakai! Nangin nadeichan nabol theiye! 3- Khopholou ken Nang chihna iti
kasonlel ding ham? Kahet chetlou jeng kaseitan, hetdia nasaval ahi keidin. 4- Nasei sunga ka-ngaidin naseiye! Neidoh ho
kadonbut din naseiye! 5- Hinla, midangin eihil bep bou kahen, tunvang kamit tah
in kamutai! 6- Kasei jouse kakijapin, Leivui le vuttam tobang hin lung
kaheitai!” ati. {Velseiyinge “ 5 Nangma
thuhi kana khangin vang kanajanai, tu’n vang kamittah in kamutai. 6 -
Hijeh chun, kaki deimo (kaki thet) in, lungheiyin (kisih in) leivui le vut a
kithe khum’e”.(NIV) Bible in ‘Repent’ kiti hi ‘kisih’ mai ahipoi. ‘Lungheiya
chonset, suhkhel dalhah’ tina ahi.}
Chunga
42:1- 6 hi Job in ‘Confession’ (phondoh) na ahi. 42:2 ahin ‘Pakai loupije,
thiljouse bolthei’ ahi amuchetna aphongdoh in. 42: 3 ahi ‘asuhkhel, chose ahi,
lhinglel, hetna kimlou ahi’ aphondoh ahi. Chule, chang 5-6 ahi, ‘chonset lung
aheiya, Pakai kom abel’ thu asei ahi.(English ahi, lhing doma kajih ahin,
kahinsoteng phatechan ansimin. English a kajih hohi asima atamin, kichil doma
kaseiji ahi.)
Hitia,
Job akiphon jou hin Pakai along alhaibehseh jengin ahi. Ajeh chu, Pakai lunglhaina
pen, Ama kom ijottheina diuva adei chu – Ama Pathen ahi itahsandetnau phondoh
ding, chule, chonset lung heiya, Ama Pakai le Huhhingpua kisana Ama kom bel
ding chu ahi. Job kiphon hi, Job in ‘Adih le apha abolna’ ahitai.
Pakaiyin,
Job loi le gol Eliphaz jah achun, “Na chunga lunghanga kahi, ajeh chu, kathutah
Job naseipeh poi. Job in ‘adih abol’ bangin nangin ‘adih nabolpoi’ ati. Job
chu, Pakaiyin adamsah in, nei-le-gou masang sanga ajatnia tam apen, chapa-chanu
tam cheh apen, Job Chanute banga hoi umlouvin akiseitai.
Job
in ‘Adih le apha’ abol chu ‘Confession’ abol le akisih a, Pakai hi ‘Pakai le
Huhhingpu dia akisan’ hi ahitai.
Pathen
thu hi moh seisei kahipoi! Masang chun, Pathen thu sei ding hi kei kin
kahisahpoi. Ajehchu, Theology sim kahipon, HB lamkai jong kahipoi. Journalist
kahin, misei le mithu ho chomkhoma sobou kakina kahet ahi.
Pakai
Jesu kakouva, Aman ei huhhing loule, Ama beiya thiding, mahthah ding kahi
kaseiya, Aman eidonbut a kahinkho, kahi’na jouse eikheldoh jouva hi, Bible
tanglouva kasima, sei ding le HB mite lah a kakiphonding, Pathen a kipana
thupha hi kasei dia kalunga ei chute phut jeng ahin. Hinla, keima society’a
lekha sim masa le jana chang jong kihija manthei duhdah lou kiseile min eimu
ponginte tia, manbeiya simthei Bible, Theology course neo ho kaholle eimusah
peh a tampi kasim a bou seiya kahi. Kamuchetlou kaseipoi. Agilgil jong
kaseijipoi. ‘Jesu Christa a Pathen in Huhhingna agon le eipeh’u hi amudan lampi
bou kaseiji ahi.
Kasei
sei jeng, ‘Chonset ihi kihetcet ding. Chonset soh a um, chonset thaneina noiya
um – ama le ama jong adei banga umtheilou, chonset (agiloupa) thaneinan, michu
adeiloutah jong abolsah jeng ji, soh kinothua ama jeng jong kithat dia kisola
bol jeng thei tobang ahi mihem hohi. Lunghan-lungsat-lungchom jap a thilse
boljeng, adeitah athil jong alunghan pet a kisuhset jengthei, angailut a-insung,
aji-acha, aloi ngaitah jong bolgim le that jengtheiya chonset in thu-a anunsah
thei (control abol) i-hiuve mihem tei Pathen apanloule.
Hiche
tobang, chonset thaneina noiya uma, tahsa natna tampi jong neithei, thijingthei
ihiu hi kihet ding.
Chule,
Pathen hi ‘hatchungnung, thiljouse sempa, chonset ( agiloupa le athaneina
jouse) sugam, subei, thatsohthei Ama bou ahi het chet ding. Pathen in eipanpile
chonset jouse asuhthengthei, chonset thaneina jouse eisuhbeipeh thei le eijopeh
jingthei ahi het ding.
Jesu
Christa hi, hiche ‘hatchungnung Pathen Chapa’ chu ahi hetding. Chule, Jesu
hungthi hi tahsana, eima dia hungthi ahi hetsing. Jesu hi tahsanna, Pakai le
Huhhingpu-a kisan jala Pathen in chonset jouse le athaneina jouse eijopeh a ei ‘Huhhing’
a, mipha, Pathen cha eisothei ahi het ding.
Hiti
hochu, het a, tahsana, Pakai koma chu, chonse ihi phonding, eihuhhing dia
kouding. Ama pathen le Huhhingpu ahi phonding. Leng (Pakai) le Huhhingpu dia
kisan ding. Hinkho hi Ama khut apehdoh ding,{ hichu, chonset (agiloupa)
tohkhahthei hilouna pen ahi}, Ama lungdeiya eichintup le eipui jing dia
kilhandoh ding. (Pathen khuta naumle, iti agiloupan natohkhah ngam ding ham?)
Hiche
chu, ‘Huhhing channa’ , ‘Penthahna channa’, ‘Lhagaova penna’, ‘Jesua hinna’ chu
ahi. Chutengle, tahsa le Lhagao genthei-hahsatna jouse Pakaiyin eijopeh’a,
tahsa le lhagao phatthei channa , Ama Lhagao Theng chu eipeh jiu ahi. Lhagao
Theng in na umpitengle tahsa le lhagaova nangaichat, Pathen lungdei natong
theidia, ijakaiya napanpi ding, phattheina, kipana, nunnopna, hinnopna chu
napeh ding ahi.
Pathen
in panpi jing tan.
No comments:
Post a Comment